การเปิดลงทะเบียนบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ หรือบัตรคนจน รอบใหม่ มีความชัดเจนมากขึ้น หลังที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) เห็นชอบในหลักการให้ดำเนินการเปิดรับลงทะเบียนอีกครั้ง โดยคาดว่าจะเริ่มได้ในช่วงเดือนมกราคม 2569 เพื่อให้สอดคล้องกับสถานการณ์เศรษฐกิจและโครงสร้างรายได้ของประชาชนในปัจจุบัน
นายสิริพงศ์ อังคสกุลเกียรติ โฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี เปิดเผยว่า นายอนุทิน ชาญวีรกูล นายกรัฐมนตรี ได้มีข้อสั่งการให้กระทรวงการคลังทบทวนหลักเกณฑ์การคัดกรองผู้มีสิทธิได้รับบัตรสวัสดิการแห่งรัฐอย่างรอบด้าน ทั้งในมิติของรายได้ ทรัพย์สิน และภาระหนี้สิน เพื่อให้เกิดความเป็นธรรม และช่วยเหลือประชาชนกลุ่มเป้าหมายได้ตรงจุดมากขึ้น
ครม.เห็นชอบหลักการ เปิดลงทะเบียนรอบใหม่ปี 2569
การเปิดลงทะเบียนบัตรสวัสดิการแห่งรัฐรอบใหม่ ถือเป็นการกลับมาเปิดรับสมัครอีกครั้ง หลังจากการลงทะเบียนครั้งล่าสุดในปี 2565 ซึ่งมีประชาชนลงทะเบียนจำนวนมาก และถูกนำข้อมูลไปใช้เป็นฐานในการจัดสรรสวัสดิการภาครัฐหลายด้าน
รัฐบาลมองว่า เกณฑ์เดิมบางประการอาจไม่สอดคล้องกับสภาพเศรษฐกิจในปัจจุบัน โดยเฉพาะค่าครองชีพที่ปรับตัวสูงขึ้น และโครงสร้างรายได้ของครัวเรือนที่เปลี่ยนไป จึงจำเป็นต้องปรับปรุงหลักเกณฑ์ เพื่อไม่ให้เกิดความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงสิทธิ
นายกฯ สั่งคลังทบทวนเกณฑ์ “รายได้–ทรัพย์สิน” ให้รอบคอบ
โฆษกรัฐบาลระบุว่า นายกรัฐมนตรีได้กำชับให้กระทรวงการคลังพิจารณาหลักเกณฑ์การลงทะเบียนอย่างละเอียด ครอบคลุมทุกมิติ โดยไม่ยึดติดเฉพาะรายได้เพียงอย่างเดียว แต่ต้องพิจารณาทรัพย์สิน ภาระหนี้ และสถานะทางเศรษฐกิจโดยรวมของผู้สมัคร เพื่อให้ความช่วยเหลือไปถึงผู้ที่มีความจำเป็นจริง
การทบทวนดังกล่าว มีเป้าหมายเพื่อแก้ปัญหาที่ผ่านมา ซึ่งพบว่าบางกลุ่มมีรายได้ไม่สูง แต่มีทรัพย์สินหรือภาระหนี้ที่แตกต่างกัน ขณะที่บางรายอาจมีรายได้เกินเกณฑ์เล็กน้อย แต่มีภาระค่าใช้จ่ายสูง ทำให้ไม่ได้รับสิทธิ
คุณสมบัติบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ ตามเกณฑ์เดิมปี 2565
สำหรับคุณสมบัติผู้มีสิทธิลงทะเบียนบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ ตามเกณฑ์เดิมที่ใช้ในปี 2565 มีสาระสำคัญ ดังนี้
-
สัญชาติไทย อายุ 18 ปีขึ้นไป
-
รายได้ไม่เกิน 100,000 บาทต่อคนต่อปี
-
รายได้เฉลี่ยของครอบครัวไม่เกิน 100,000 บาทต่อคนต่อปี
-
มีทรัพย์สินทางการเงิน เช่น เงินฝาก สลาก พันธบัตร หรือตราสารหนี้ภาครัฐ ไม่เกิน 100,000 บาทต่อคน
-
ไม่มีกรรมสิทธิ์ในอสังหาริมทรัพย์ตามเงื่อนไขที่กำหนด
-
ต้องไม่มีบัตรเครดิต
-
ไม่เป็นภิกษุ สามเณร ผู้ต้องขัง หรือบุคคลที่อยู่ในสถานสงเคราะห์
-
ไม่เป็นข้าราชการ พนักงานราชการ ผู้รับบำเหน็จรายเดือน ผู้รับบำนาญ ข้าราชการการเมือง รวมถึงสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรและสมาชิกวุฒิสภา
-
มีวงเงินกู้ที่อยู่อาศัยรวมไม่เกิน 1.5 ล้านบาท และ/หรือ วงเงินกู้ยานพาหนะรวมไม่เกิน 1 ล้านบาท
อย่างไรก็ตาม หลักเกณฑ์ดังกล่าวอาจมีการปรับเปลี่ยนในการลงทะเบียนรอบใหม่
คลังยืนยัน เกณฑ์ใหม่ “แตกต่างจากเดิม”
ก่อนหน้านี้ นายลวรณ แสงสนิท ปลัดกระทรวงการคลัง ระบุว่า กระทรวงการคลังอยู่ระหว่างการพิจารณาปรับปรุงเกณฑ์คุณสมบัติของผู้มีสิทธิลงทะเบียนบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ โดยจะนำข้อมูลจากหลายหน่วยงานมาประกอบการพิจารณา เพื่อให้การคัดกรองมีความแม่นยำมากขึ้น
ปลัดกระทรวงการคลังย้ำว่า เกณฑ์ใหม่ที่จะใช้ในการเปิดลงทะเบียนรอบปี 2569 จะมีความแตกต่างจากเกณฑ์เดิม เพื่อให้สอดคล้องกับบริบทเศรษฐกิจและสังคมในปัจจุบัน โดยคาดว่าจะสามารถเปิดรับลงทะเบียนได้ในช่วงเดือนมกราคม 2569 ตามกรอบเวลาที่รัฐบาลตั้งไว้
สรุปภาพรวม บัตรคนจนรอบใหม่ เน้นความเป็นธรรม
การเปิดลงทะเบียนบัตรสวัสดิการแห่งรัฐรอบใหม่ในปี 2569 สะท้อนแนวทางของรัฐบาลที่ต้องการปรับระบบสวัสดิการให้มีความเหมาะสมและเป็นธรรมมากขึ้น ไม่เพียงพิจารณาจากรายได้ แต่คำนึงถึงภาพรวมของฐานะทางเศรษฐกิจของประชาชน
ขณะนี้ กระทรวงการคลังอยู่ระหว่างการจัดทำรายละเอียดหลักเกณฑ์อย่างเป็นทางการ ประชาชนที่สนใจควรติดตามประกาศจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องอย่างใกล้ชิด เพื่อเตรียมความพร้อมก่อนการเปิดลงทะเบียนอย่างเป็นทางการในต้นปี 2569